Korzystając z serwisu internetowego wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Pliki cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej, kliknij tutaj.
x
X

ZAPLANUJ SWÓJ SPACER

TEATR MUZYCZNY W LUBLINIE

ul. Marii Curie-Skłodowskiej 5

Teatr Muzyczny w Lublinie (założony w 1947 roku) doczekał się własnej siedziby dopiero w 2000 roku, kiedy to udało się oddać do użytku część budowanego od 1974 roku nowego gmachu teatralnego położonego pomiędzy Alejami Racławickimi a ulicą Marii Curie-Skłodowskiej i Grottgera, który ostatecznie został nazwany Centrum Spotkania Kultur. Teatr ma do swojej dyspozycji w tym budynku salę na ponad 300 miejsc. Obecnie w gmachu Centrum Spotkania Kultur.
Powstanie teatru związane jest z założeniem przez Antoniego Niemczynowskiego Teatru Muzycznego im. Żołnierza Polskiego, którego tradycje kontynuowała później Operetka Lubelska, przekształcona ostatecznie w Teatr Muzyczny w Lublinie. 
Gmach, w którym ma on swoją stałą siedzibę należy do najdłużej budowanych teatrów w Polsce. Zaczęto go wznosić w 1974 roku z myślą o umieszczeniu w nim (obok ówczesnej Operetki Lubelskiej) również Teatru im. Juliusza Osterwy i Filharmonii Lubelskiej, a także o organizowaniu w nim uroczystości partyjnych i państwowych w pierwszej stolicy Polski Ludowej. W 2007 roku podjęto decyzję o dokończeniu budowy gmachu jako Centrum Spotkania Kultur w Lublinie.
Powstanie Teatru Muzycznego datuje się na 1947 rok, kiedy to po rozwiązaniu lub wyjeździe z Lublina działających tu od 1944 roku muzyczno-rewiowych teatrów wojskowych powstała prywatna scena Antoniego Niemczynowskiego pod nazwą Teatr Muzyczny im. Żołnierza Polskiego. Od tego czasu scena muzyczna (w latach 1957-1977 działająca jako Państwowa Operetka w Lublinie, później jako Teatr Muzyczny) miała swoją siedzibę najpierw w Domu Żołnierza (do 1987 roku), Domu Kultury LSM (Scena Kameralna w latach 1986-1989), Domu Kultury Kolejarza (1989-2000), by ostatecznie zająć część gmachu Teatru w Budowie (dziś Centrum Spotkania Kultur), z którego zresztą musiała się ponownie wyprowadzić w 2012 roku na trzy lata na czas dokończenia tej inwestycji.
Scena ta od samego początku miała profil operetkowo-rewiowy, wzbogacony z czasem o musical i próby realizacji repertuaru operowego. Trudności wynikające z wieloletniego braku stałej siedziby sprawiły, że w zasadzie teatr ten przez ogromną większość swojej historii walczył o przetrwanie jako jedyna scena muzyczna w Polsce po prawej stronie Wisły (do czasu powołania w 2005 roku w Białymstoku Opery i Filharmonii Podlaskiej). Na deskach lubelskiego Teatru Muzycznego i Państwowej Operetki pojawiali się jednak tak wybitni soliści i aktorzy jak: Beata Artemska, Barbara Kostrzewska, Krzysztof Chamiec, Jerzy Michotek, Wiesław Michnikowski, Mieczysław Czechowicz. Spośród dyrektorów tej lubelskiej sceny najsilniejsze piętno na jej kształcie odcisnął pełniący tę funkcję w latach 1969-2001 Andrzej Chmielarczyk, syn zasłużonego dla lubelskiej sceny dramatycznej, wybitnego aktora, reżysera i dyrektora Maksymiliana Chmielarczyka. Budowę nowego gmachu, w którym znaleźć miały początkowo swoją siedzibę (poza ówczesną Operetką także Filharmonia Lubelska i Teatr im. Juliusza Osterwy) rozpoczęto w lipcu 1974 roku jako inwestycję centralną. Początkowo, jak wspomina Kazimierz Braun (wówczas dyrektor Teatru im. Juliusza Osterwy), planowano wznieść niewielki, funkcjonalny gmach przeznaczony dla teatru dramatycznego. Jednak po protestach dyrektorów filharmonii i operetki odstąpiono od tego pomysłu i przyjęto plan budowy monumentalnego gmachu mającego pomieścić wszystkie trzy instytucje.
Pierwotny projekt został opracowany przez specjalistów z Biura Studiów i Projektów Budownictwa Ogólnego „Miastoprojekt” w Lublinie, a głównym projektantem był Stanisław Bieńkuński. Kryzys gospodarczy lat 80-tych zahamował inwestycję, dopiero w drugiej połowie lat 90-tych udało się wykończyć część budynku od ulicy Marii Curie-Skłodowskiej, by mogły tam się wprowadzić Filharmonia Lubelska (w 1995 roku) i Teatr Muzyczny (w 2000 roku).
W 1996 roku Teatr im. Juliusza Osterwy zrezygnował z planów przeprowadzki do gmachu Teatru w Budowie (jak przyjęło się nazywać budynek). W 2007 roku podjęto decyzję wybudowania w oparciu o zrealizowaną część inwestycji Centrum Spotkania Kultur – instytucję o tej nazwie powołał do życia Sejmik Województwa Lubelskiego w 2010 roku. Autorem projektu przebudowy i ostatecznego kształtu obiektu jest Bolesław Stelmach. Budowa Centrum ruszyła w 2012 roku, jej ukończenie planowane jest na grudzień 2015. Gmach, poza salami zajmowanymi przez Teatr Muzyczny i Filharmonię, będzie dysponował dużą salą widowiskową (na ok. 1000 miejsc) oraz kameralną (na ok. 200 miejsc).
CZYTAJ DALEJ

CIEKAWOSTKI

►  Wystawiona na początku 1945 roku przez zespół Centralnego Domu Żołnierza w Lublinie "Królowa Przedmieścia" według Konstantego Krumłowskiego uchodzi za pierwszą polską premierę spektaklu muzycznego w powojennej Polsce.
►  W sezonie 1948/1949 w Lublinie połączono Teatr Muzyczny im. Żołnierza Polskiego i ówczesny Teatr Miejski, fuzja ta okazała się jednak klapą i po roku przywrócono obydwie niezależne instytucje.
►  Po odrodzeniu Teatru Muzycznego w Lublinie w styczniu 1956 roku scenie nadano status zrzeszenia spółdzielczego, upaństwowiono ją w roku następnym zmieniając przy okazji nazwę na Państwowa Operetka w Lublinie.
►  Lubelski Teatr Muzyczny w całej swojej blisko 70-letniej historii (licząc od 1947 roku) – poza latami 2000-2012 – nie dysponował własną sceną.
►  Pierwsze plany budowy nowego lubelskiego teatru na początku lat 70-tych (przeznaczonego jedynie na potrzeby teatru dramatycznego) zakładały, że miał być oparty na projekcie, według którego wzniesiony został teatr w podparyskim Malakoff. Był to budynek nowoczesny, funkcjonalny, z widownią na około 500 osób. Francuscy architekci przekazali ów projekt za darmo, zwyciężyła jednak gierkowska megalomania, chęć rozwiązania problemów lokalowych dwu lubelskich scen i filharmonii oraz pragnienie lubelskiego aktywu partyjnego, by pierwsza stolica Polski Ludowej miała swoją Salę Kongresową.
►  Według pierwotnych planów Teatr Muzyczny (wówczas Operetka) miał zająć zabytkowy gmach przy ul. Narutowicza, który miał być zwolniony przez Teatr im. Juliusza Osterwy.
►  Przed rozpoczęciem budowy teatru wysadzono w powietrze mieszczący się w tym miejscu otwarty basen i rozebrano kilka wilii oficerskich wybudowanych w latach 20-tych XX wieku.
►  Według miejskiej legendy gmach nowego teatru miał być połączony tajnym korytarzem z budynkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR, który mieścił się po drugiej stronie Alei Racławickich. Podczas remontu natknięto się na tajemniczy 60-metrowy betonowy tunel, który jednak, jak się okazało, prowadził donikąd.
►  Okalający plac budowy płot stał się przez lata jedną z ważniejszych w Lublinie przestrzeni ogłoszeniowych, z której chętnie korzystały także instytucje kultury. W grudniu 1981 na afiszu Teatru Muzycznego gościła akurat operetka Johanna Straussa Wesoła wojna i plakaty tego spektaklu sąsiadowały na tymże płocie z ogłoszeniami o wprowadzeniu stanu wojennego – tak wyglądał lubelski odpowiednik głośnego zdjęcia Chrisa Niedenthala z plakatem Czasu Apokalipsy na warszawskim kinie „Moskwa”.
►  Na przełomie lat 70-tych i 80-tych zamontowano skomplikowany mechanizm sceny obrotowej – po ponad 30 latach okazało się, że został on na skutek korozji nieodwracalnie uszkodzony i trzeba było go zdemontować, pojawiły się wówczas zarzucone ostatecznie pomysły, by zostawić go na placu przez CSK (który będzie nazywał się Placem Teatralnym) jako oryginalną kawiarnię lub pomnik marnotrawstwa.
►  W latach 90-tych i na początku XXI wieku w budynku Teatru w Budowie funkcjonowało wiele instytucji o bardzo zróżnicowanym profilu – m.in. Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów, szkoła karate, salon samochodowy, klub muzyczny.
CZYTAJ DALEJ

WAŻNE DATY

►  Data powstania: 8 marca 1947 r.
►  1944 – pod koniec lipca do Lublina przybywa Centralny Dom Żołnierza, który zajmuje budynek przedwojennego Domu Żołnierza im. Józefa Piłsudskiego przy ul. Żwirki i Wigury, miejsce na wiele lat – do 1986 stanie się główną siedzibą Teatru Muzycznego w Lublinie.1945 – Centralny Dom Żołnierza przenosi się do Warszawy, w Lublinie powstaje Teatr Domu Żołnierza, w którego repertuarze dominują rewie.
►  W latach 1947-1948 – Antoni Niemczynowski zakłada koncesjonowany prywatny Teatr Muzyczny im. Żołnierza Polskiego w Lublinie, w repertuarze pojawiają się pierwsze operetki jak Wesoła wdówka Franza Lehara czy Hrabina Marica Emmericha Kalmana.1948-1949 – jednosezonowa fuzja z Teatrem Miejskim w Lublinie pod dyrekcją Maksymiliana Chmielarczyka.
►  1949 – Teatr Muzyczny odzyskuje samodzielność jako zrzeszenie aktorskie, dyrektorem ponownie zostaje Antoni Niemczynowski.
►  1953 – z dniem 1 stycznia Teatr Muzyczny w Lublinie zostaje rozwiązany.
►  1954 – przy okazji obchodów X-lecia Polski Ludowej pojawiają się pierwsze obietnice przywrócenia Lublinowi sceny muzycznej.
►  1956 – w styczniu ponownie zostaje powołany do życia Teatr Muzyczny w Lublinie – tym razem jako spółdzielnia, funkcję dyrektora po raz kolejny obejmuje Antoni Niemczynowski.
►  1957 – z dniem 1 lipca Teatr Muzyczny zostaje upaństwowiony i jednocześnie zmienia nazwę na Państwowa Operetka w Lublinie.
►  1969 – funkcję dyrektora obejmuje Andrzej Chmielarczyk (będzie ją pełnił do 2001 roku). Swoją dyrekcję rozpoczyna Kramem z piosenkami Leona Schillera w reżyserii i choreografii Barbary Fijewskiej.
►  1972 – zostaje podjęta decyzja o wybudowaniu w Lublinie nowego budynku dla teatru dramatycznego.
►  1974 – w lipcu wmurowano kamień węgielny pod budowę gmachu dla Teatru im. Juliusza Osterwy, Filharmonii Lubelskiej i Operetki.
►  1977 – Operetka wraca do swej pierwotnej nazwy – Teatr Muzyczny w Lublinie.
►  1986 – powstaje Scena Kameralna Teatru Muzycznego w Domu Kultury Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.1987 – w styczniu zostaje oddany do remontu Garnizonowy Klub Oficerski (dziś Dom Żołnierza), Teatr Muzyczny zostaje bez stałej sceny – korzysta w tym czasie z sal widowiskowych w puławskim Domu Chemika, Akademickim Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka” w Lublinie, Domu Kultury Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.
►  1989 – Teatr Muzyczny zyskuje tymczasową siedzibę w Domu Kultury Kolejarza w Lublinie przy ul. Kunickiego.
►  1994 – na scenie Domu Kultury Kolejarza 25 listopada ma miejsce premiera musicalu Jerry’ego Bocka Skrzypek na dachu w reżyserii Zbigniewa Czeskiego – najdłużej granego spektaklu w historii Teatru Muzycznego i stale utrzymującego się na afiszu.
►  1995 – Filharmonia Lubelska wprowadza się do gmachu Teatru w Budowie.1996 – Teatr im. Juliusza Osterwy oficjalnie rezygnuje z planów przeprowadzki do Teatru w Budowie.
►  2000 – 18 listopada Teatr Muzyczny wprowadza się do swojej własnej siedziby w budynku Teatru w Budowie.2007 – zapada decyzja o dokończeniu budowy Teatru jako Centrum Spotkania Kultur. Krzysztof Kutarski obejmuje funkcję dyrektora naczelnego Teatru Muzycznego.
►  2008 – wystawienie przez Teatr Muzyczny w lubelskiej Hali „Globus” inscenizacji La Traviaty Giuseppe Verdiego w reżyserii Waldemara Zawodzińskiego dla ośmiotysięcznej publiczności.
►  2010 – powołanie przez Sejmik Województwa Lubelskiego instytucji kultury Centrum Spotkania Kultur w Lublinie.
►  2012 – rusza przebudowa gmachu i remont siedziby Teatru Muzycznego – kolejna przeprowadzka sceny, która przez najbliższe kilka sezonów będzie wystawiać głównie na Scenie Lubelskiego Parku Naukowo-Technologicznego na Felinie i w Centrum Kongresowym Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
CZYTAJ DALEJ

CIEKAWE POSTACI

  • Antoni Niemczynowski
  • Beata Artemska
  • Barbara Kostrzewska
  • Krzysztof Chamiec
  • Jerzy Michotek
  • Wiesław Michnikowski
  • Mieczysław Czechowicz
  • Andrzej Chmielarczyk
  • Ryszard Zarewic
  • Barbara Fijewska
  • Waldemar Zawodziński
CZYTAJ DALEJ

BIBLIOGRAFIA ORAZ LINKI

►  red. Anna Nowak, Czterdzieści lat sceny muzycznej w Lublinie, Lublin 1988.
►  Henryk R. Żuchowski, Gwiazdy i kometki lubelskiej operetki, Lublin [brak daty wydania].
►  www.teatrmuzyczny.eu/front/page/get/27/ - historia Teatru Muzycznego w Lublinie.
►  teatrnn.pl/leksykon/node/364/teatr_muzyczny_w_lublinie
►  www.theatre-architecture.eu/pl/db/?theatreId=465
►  Akt erekcyjny nowego teatru w Lublinie z 1974 roku.
►  Statut Centrum Spotkania Kultur.
CZYTAJ DALEJ

AUTOR: Jarosław Cymerman

ul. Marii Curie-Skłodowskiej 5, 20-029 Lublin | teatrmuzyczny.eu


POWIĄZANE SPACERY

SPACEROWNIK DLA DZIECI, KTÓRE ZABIERAJĄ NA SPACER DOROSŁYCH: GDZIE MIESZKA TEATR?

Copyright SPACEROWNIK TEATRALNY 2016. All Rights Reserved.

Design by Dominika Naziębły, Łukasz Gosławski. Powered by Wojciech Sowa.