Korzystając z serwisu internetowego wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Pliki cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej, kliknij tutaj.
x
X
ZAPLANUJ SWÓJ SPACER
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego
plac Teatralny 1
Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu powstał jako miejski teatr w 1957 roku. Zalążkiem dzisiejszego teatru była założona w 1947 roku sala teatralna im. Aleksandra Fredry, która występowała dla nielicznej jeszcze wówczas ludności polskiej (około 7 tysięcy). Współpracowano również wtedy z już istniejącym teatrem jeleniogórskim. Jednak wałbrzyska scena nie była samodzielna i nie posiadała stałego miejsca występów. Powodów tego było dużo, ale najważniejszym był brak wolnego budynku. Scena wałbrzyska została uroczyście otwarta dopiero w 1956 roku kiedy utworzono tutaj scenę filialną Państwowych Teatrów Dolnośląskich w Jeleniej Górze.
Początki teatru nie były łatwe. Mierny zespół aktorski, zupełnie przypadkowy repertuar nie dawały efektów jeśli chodzi o rozwój teatru. Dążenia i cele także były różne. Jeleniogórzanie dążyli do ekspansji swojego teatru, natomiast wałbrzyszanie dążyli do utworzenia samodzielnej placówki teatralnej. Rezultatem tego były niesnaski i niezadowolenie obu stron. Lata 1957–1960 to okres dyrektorowania Jana Orszy i okres dalszego pogarszania sytuacji wałbrzyskiej placówki. Mimo że repertuar jest dosyć bogaty, wystawiano m.in. Szelmostwa Skapena Moliera, Most Szaniawskiego, Niezwykła historia Goldoniego, czy Puchacze Barnasia to nadal jest on przypadkowy i nie ma konkretnie obranego celu. Sezon 1960–1961 to okres gdzie kierowania teatru podjął się Bronisław Orlicz. Wystawił on kilka nowych spektakli, m.in. Taką miłość Kohuta, czy Igraszki trafu i miłości Pierre’a de Marivaux.
W latach następnych z wałbrzyską sceną było różnie. Raz miała kierownictwo, innym zaś razem służyła tylko jako scena do grania dla gościnnych teatrów. Pogarszający się konflikt, niemożność załatwienia sprawy i powstania teatru miejskiego było dosyć wnikliwie badane i przytaczane przez lokalne tygodniki i dzienniki, m.in. przez „Trybunę Wałbrzyską” czy też wrocławski tygodnik „Odra”. Miejska Rada Narodowa w 1960 roku podjęła uchwałę zobowiązującą miasto Wałbrzych do wszczęcia postępowania dla powołania teatru dramatycznego. 1 października 1964 roku w Wałbrzychu powołano Teatr Dramatyczny. Dyrektorem nowego teatru pozostał B. Orlicz, a placówka działalność artystyczną rozpoczęła 23 listopada 1964 roku premierą „Zemsty” Fredry.
Wałbrzyski teatr w ciągu pierwszego sezonu dał 7 spektakli premierowych i 285 widowisk które obejrzało ponad 100 tysięcy widzów. O działalności wałbrzyskiego teatru pisało wiele czasopism i gazet m.in. „Trybuna Wałbrzyska”, „Słowo Ludu”, „Gazeta Robotnicza”, „Życie Literackie”, czy „Teatr”. Sezon 1967–1968 odbył się już pod nowym kierownictwem Krystyny Tyszarskiej. Zaprezentowano Hamleta, Żeglarza Szaniawskiego czy Dwaj Juliusa Barč-Ivana. Malała dość znacznie liczba widzów która spadła z liczby prawie 140 tysięcy w sezonie 1966/1967 do liczby 81 tysięcy widzów w sezonie 1967/1968. Lata 1969–1971 to okres powolnej stagnacji teatru. W 1971 dyrektorem teatru wałbrzyskiego został aktor Adolf Chronicki. Za jego kadencji dokonano udanych inscenizacji Pigmaliona, Antygony, Ślubów Panieńskich, Szkoda wąsów i wielu innych. Do ważniejszych osiągnięć Chronickiego było zorganizowanie sesji popularnonaukowej dotykającej problemów dramaturgii radzieckiej. Zorganizowana ona została 17 października i 18 października 1973 roku przy wydatnej pomocy Dolnośląskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej.
Lata 1975–1977 to okres intensywnej pracy teatru, co zaowocowało licznymi spektaklami nagrodzonymi na ogólnopolskich i światowych festiwalach i konkursach m.in. uzyskano Statuetkę Orfeusza na I Opolskich Konfrontacjach za przedstawienie pt. Jan Karol Maciej Wścieklica. W 1977 Aleksander Strokowski utworzył filię teatru w Książu. Po odejściu Strokowskiego (1 stycznia 1977) stanowisko dyrektora objął młody i ambitny reżyser Andrzej Maria Marczewski. Z jego inicjatywy 12 listopada 1979 roku zadebiutował Ogólnopolski Festiwal Sztuk Dziecięcych i Młodzieżowych, który stał się inspiracją dla twórców tematyką młodych pokoleń. Teatr do 1991 roku wystawił 190 premier m 8182 przedstawienia które obejrzało ponad 2 miliony widzów.
Przemiany ustrojowe w 1989 dały plon w postaci spektaklu Noce dziadów W. Jesionki. Jednak frekwencja w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych nie przekroczyła progów z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Obecnie widzowie teatru to publiczność młodzieżowa, szkolna i indywidualna, natomiast w latach 70. była to publika organizowana, ponieważ zakłady pracy finansowały pracownikom wyjścia do teatru. Za największy sukces teatru, można uznać iż w 1992 roku widownia w przewadze była widownią młodzieżową w proporcji 60% do 40%.
