Korzystając z serwisu internetowego wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Pliki cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej, kliknij tutaj.
x
X

ZAPLANUJ SWÓJ SPACER

NOWOŚCI II

ul. Bielańska 5

Niewiele wiemy obecnie o wyglądzie tego teatru, do dziś zachowała się jedna niewyraźna fotografia budynku znajdującego się – jak wiele przedwojennych warszawskich teatrów – na tyłach piętrowej kamienicy przy ulicy Bielańskiej. Ukazuje budynek o 10 osiach wyznaczonych przez okna. Wieńczył go klasyczny trójkątny ryzalit z płaskim dachem. Wejście do teatru było tradycjne – 3 osie wyznaczone drzwiami, chronione podcieniem wspartym na klasycznych kolumienkach. Jego dzieje znaczą różne teatralne przedsięwzięcia, najczęściej związane z teatrem o muzycznym charakterze.
Zainaugurowano go w czerwcu 1918 roku programem kabaretu Argus. Działał krótko, swe dzieje zakończył w cztery miesiące później. Równie krótkie dzieje miał działający tam przez zaledwie 3 tygodnie Teatr Stołeczny powstały 24 października 1919 roku. W grudniu tego roku działał tam Teatr Marywil, a jego widownia może wzbudzać podziw i dziś – mieściła bowiem 1200 miejsc. Liczbę tę powiększono do 1500 po remoncie spowodowanym pożarem w 1920 roku. Od 1921 teatr nosił nazwę Nowości i był niejako spadkobiercą niedalekich Nowości przy Daniłłowiczowskiej, legendarnej warszawskiej Operetki, zmuszonej do opuszczenia swojej siedziby. II Nowości miały ten sam operetkowy charakter. Zainaugurowało ów teatr przedstawienie Pięknej Heleny Offenbacha z Lucyną Messal w partii tytułowej. Teatr na Bielańskiej funkcjonował także latem – jako scena plenerowa. Wykorzystywano bowiem istniejący tam ogród, którego drewniane ławki stawały się widownią.
Budynek służył różnym teatralnym przedsięwzięciom. Ostatnim – i niesłychanie ważnym był prowadzony przez Idę Kamińską WIKT – Warszawer Idiszer Kunstteater (Żydowski Teatr Artystyczny). Kontynuował tradycję różnych żydowskich antrepryz znajdujących się tu od 1930 roku. Ida Kamińska uczyniła z sali teatralnej przy Bielańskiej ważny artystyczny ośrodek. Tu bowiem – oprócz tradycyjnego repertuaru żydowskiego grano przedstawienia sztuk z najważniejszego repertuaru światowej klasyki. Niedługo przed wybuchem wojny Kamińska wystawiła tu Owcze źródło Lope de Vegi, tu w kwietniu 1939 roku warszawska publiczność mogła obejrzeć pierwszą inscenizację szekspirowskiej Burzy,  dzieło Leona Schillera, a wyreżyserowaną przez wspaniale zapowiadającego się Maksymiliana Wiskinda, absolwenta PIST-u, zamordowanego przez Niemców w 1942 roku. To przedstawienie, przywiezione z Łodzi przez Folks un Jungt-Teater z dekoracjami Władysława Daszewskiego – uznawane było nawet za doskonalsze od późniejszej, powojennej już wersji zrealizowanej przez Schillera w Teatrze Wojska Polskiego w 1947 roku. Dzieje teatralne Nowości II zamknęły się Sulamitą Goldfadena, wystawioną przez Kamińską latem 1939 roku.
Budynek przestał istnieć w pierwszych dniach września 1939 roku. Na lotniczym zdjęciu wykonanym jesienią 1945 na jego miejscu widać tylko wyrównany teren zaznaczony jasną plamą gruzów. Dziś na jego miejscu znajduje się blok wzniesionego tam w latach 60. mieszkaniowego osiedla. 
AUTOR: Tomasz Mościcki

POWIĄZANE SPACERY

TEATRALNA WARSZAWA
XX-LECIA MIĘDZYWOJENNEGO

TEATROWISKA WARSZAWSKIE

Copyright SPACEROWNIK TEATRALNY 2016. All Rights Reserved.

Design by Dominika Naziębły, Łukasz Gosławski. Powered by Wojciech Sowa.