Korzystając z serwisu internetowego wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Pliki cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej, kliknij tutaj.
x
X
ZAPLANUJ SWÓJ SPACER
OPERA WROCŁAWSKA
ul. Świdnicka 35
Choć gmach teatru wzniesiono w latach 1839–1841, idea jego budowy pojawiła się już w 1805 roku, następnie odżyła w latach 20. XIX w. W 1826 ukazał się projekt przedsięwzięcia, znany jako Planzu einem Abonament, na podstawie którego wzniesiono ostatecznie budowlę.
Wrocław: Opera Wrocławska
Kamień węgielny położono 16 listopada 1839, a 19 maja 1840 gmach w budowie oddano w dzierżawę baronowi Friedrichowi Christianowi von Vaerstow, który 1 kwietnia 1841 objął stanowisko dyrektora,. Teatr otwarto 13 listopada 1841 r.
Założony na rzucie prostokąta, uzyskał fasadę i główne wejście w elewacji węższej (wschodniej), od strony ul. Świdnickiej. W zwarty, prostokątny rzut wpisany został drugi, nieco mniejszy wewnętrzny prostokąt, w której znalazły się zasadnicze części: od zachodu głęboka scena z zasceniem, od wschodu widownia o zarysie podkowy i obiegające ją kuluary oraz klatki schodowe. To wyodrębnione jądro teatru otaczały ze wszystkich stron szereg pomieszczeń zarówno reprezentacyjnych (westybul, foyer, salon królewski, kawiarnia), jak i pomocniczych (garderoby, sale ćwiczeń, magazyny). Czterokondygnacyjna widownia reprezentowała typ lożowo-balkonowy z nieznacznie wydzielonymi lożami w strefie proscenium. Rzut i dyspozycja wnętrz zaważyły na zewnętrznym kształcie czterokondygnacyjnej budowli, która składała się tylko z 3 silnie wyodrębnionych brył. Potężny kubiczny blok podstawowy nakryty był dachem niewidocznym z poziomu ulicy. Tę kubiczną formę powtarzała nadbudowa wznosząca się ponad wyodrębnionymi częściami teatru: widownią i sceną. Nadbudowa mieszcząca m.in. nadscenie nakryta była dwuspadowym dachem, a jej ściany szczytowe od wschodu i zachodu zwieńczone były frontonami. Korpus budowli poprzedzał silnie występujący portyk z 4 masywnymi filarami wspierającymi obwiedziony balustradą balkon. Stylistycznie gmach nawiązywał do dzieł architektów z kręgu Etienne'a-Louisa Boullée i Claude'a Nicolasa Ledoux.
Istotne zmiany w wyglądzie gmachu poczynił Karl Lüdecke w trakcie odbudowy 1865–1967 po pożarze (19/20 lipca 1865), a następnie Carl Schmidt, którego proj. zwyciężył w konkursie na odbudowę po kolejnym pożarze (13 czerwca 1871). Podstawą gmachu w proj. Schmidta pozostał trzon pierwszego budynku poszerzony przez Lüdeckego. Zachowano główną oś założenia, ale zmianie uległa relacja brył oraz wygląd budowli. W tej samej wysokości wnętrzu, podwyższonym przez Lüdeckego, strefa proscenium zajęła teraz pół widowni, poszerzona wydatnie kosztem lóż balkonowych. W strefie proscenium Schmidt zlikwidował górną lożę, w miejsce której zaprojektował bogata oprawę architektoniczną dla malowidła, którego centrum zajmuje Apollo w towarzystwie muz i nimf. Wystawnemu charakterowi widowni odpowiada reprezentacyjny charakter strony zewnętrznej. Korpus otrzymał formę renesansowo-klasycystycznego pałacu z okazałym portykiem wielkiego porządku związanego z lożą. Odbudowany teatr wznowił działalność 1 października 1877 r. uroczystą premierą Wilhelma Tella Friedricha Schillera.
W latach 1996–2004 spółka Integer przeprowadziła prace konserwatorsko-modernizacyjne według, projektu Wiktora Jackiewicza pod nadzorem Anny Boryskiej. Dekorację wnętrz wykonała firma Artis. Natomiast autorem rzeźby we frontonie jest Ryszard Zarydzki.
Wrocław, ul. Świdnicka, Teatr Miejski (dzisiejsza Opera), wg Atlas Architektury Wrocławia (red. Jan Harasimowicz), Wrocław 1998
CZYTAJ DALEJ
CIEKAWOSTKI
► Autor projektu: Carl Ferdinand Langhans.
► Autor projektu: Karl Lüdecke.
► Autor projektu: Carl Schmidt.
► Autor projektu: Wiktor Jackiewicz.
Wrocław: Opera Wrocławska
