Korzystając z serwisu internetowego wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Pliki cookie możesz zablokować za pomocą opcji dostępnych w przeglądarce internetowej. Aby dowiedzieć się więcej, kliknij tutaj.
x
X

ZAPLANUJ SWÓJ SPACER

NIE TYLKO BOGUSŁAWSKI - KALISKIE MIEJSCA TEATRALNE

1,501 km
Na teatralny spacer śladami Wojciecha Bogusławskiego i nie tylko zaprasza Hubert Michalak. Uczestnicy spaceru „Nie tylko Bogusławski – kaliskie miejsca teatralne” wyruszają spod pomnika Adama Asnyka na pl. Kilińskiego. Spacerowicze będą mieli okazję dowiedzieć się o istnieniu wielu miejsc i przestrzeni teatralnych, po których nie pozostał już żaden ślad, ale też usłyszeć historię Domu Aktora, Kolegium Jezuickiego czy Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego. Orientacyjny czas spaceru to około 1,5 h.
 
Autor dziękuje za pomoc w przygotowaniu trasy Annie Tabace z Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz za pomoc organizacyjną Jackowi Różańskiemu.
 
 
AUTOR: Hubert Michalak
Data powstania spaceru: 10.10.2017
  • 1.

    DREWNIANA "BUDA", PÓŹNIEJ TEATR WZNIESIONY Z INICJATYWY WOJCIECHA BOGUSŁAWSKIEGO | Ul. Babina 1

    Pierwsze miejsce regularnych, świeckich występów teatralnych w Kaliszu to dawne zabudowania zakonu oo. duchaków. Był to drewniany budynek bez wyposażenia technicznego, w opłakanym stanie. 2 sierpnia 1800 roku zespół Teatru Narodowego pod kierownictwem Wojciecha Bogusławskiego pokazał w nim Ton wielkiego świata i dobre serce. W 1801 roku, z inicjatywy Bogusławskiego i Pawła Molińskiego, postawiono budynek z muru pruskiego o rozmiarach 15 x 30 metrów, mogący pomieścić około 500 osób, zwrócony frontem do rzeki (obecnie: Planty). Sala służyła Teatrowi Narodowemu i innym przyjezdnym zespołom do 1815 roku. Budynek rozebrano dwa lata później ze względu na fatalny stan techniczny.

    • 0,222 km
    4 min
  • 2.

    DOM AKTORA | Ul. Szklarska 3-5

    Budynek wzniesiony z inicjatywy Tadeusza Kubalskiego, jednego z najbardziej wyrazistych dyrektorów kaliskiego teatru. Wcześniej znajdowały się tu dwie narożne kamienice i puste miejsce po trzeciej, wyburzonej. Dzięki dotacji celowej z Ministerstwa Kultury i pieniądzom miejskim postawiono na ich miejscu Dom Aktora. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się w sezonie 1961/1962. Budynek do dziś służy pracownikom Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego.
    • 0,297 km
    5 min
  • 3.

    KOLEGIUM JEZUICKIE | Ul. Kolegialna 4

    Założone w 1581 roku kolegium było pierwszą udokumentowaną przestrzenią prezentacji teatralnych w mieście. Najstarsza informacja o granym tam przedstawieniu pochodzi z czerwca 1584 roku: grano po łacinie z intermediami prawdopodobnie w języku polsku. Spektakle miały charakter moralistyczny i dydaktyczny. Sztuki pisane były zwykle przez uczących w szkole profesorów, brali w nich udział uczniowie (wyłącznie mężczyźni), służyć miały doskonaleniu umiejętności retorycznych, nie zawsze były otwarte dla publiczności zewnętrznej. Dwukrotnie na jezuickiej widowni zasiadał król Zygmunt III Waza. Scena była dobrze wyposażona technicznie, posiadała m.in. flug i zapadnię, możliwa była również szybka otwarta zmiana dekoracji. Ostatnia inscenizacja, o której świadczą dokumenty, odbyła się w 1688 roku.
    • 0,125 km
    2 min
  • 4.

    SALA RZEMIEŚLNIKÓW CHRZEŚCIJAŃSKICH PW. ŚW. JÓZEFA | Ul. Piekarska 13

    Miejsce prezentacji licznych amatorskich przedsięwzięć teatralnych i imprez okolicznościowych w XIX wieku. W okresie międzywojennym w budynku podejmowano próby powołania do życia stałego zespołu teatralnego i organizowano efemeryczne antrepryzy: Teatr Polski (działał przez jeden sezon), Teatr Popularny (niespełna jeden sezon) i Teatr Nowy (dwa pełne sezony). Wszystkie prezentowały przede wszystkim lekki, komediowy repertuar. Po zakończeniu II wojny światowej właśnie tutaj odbyła się pierwsza kaliska impreza teatralna (2 kwietnia 1945, tytuł i treść nieznane). W tej sali swoją powojenną działalność rozpoczął Teatr Miejski prezentując Grube ryby w reż. Romana Cichockiego (7 kwietnia 1945).
    • 0,357 km
    6 min
  • 5.

    HOTEL POLSKI | Ul. Złoty Róg

    Oddany do użytku w 1819 roku hotel gościł liczne trupy teatralne przez ponad 50 lat. Przestrzeń, w której grano (pierwotnie sala balowa), przez długi czas była jedynym nadającym się do prezentacji przedstawień miejscem w mieście. Jej niewielkie rozmiary sprawiały, że większe inscenizacje się nie mieściły, pokazywano je zatem w okrojonej formie lub w ogóle rezygnowano z ich prezentacji. Właściciel hotelu, Ludwik Woelffl, wynajmował salę po dość wysokich cenach, na co mógł sobie pozwolić z braku konkurencji. Po spaleniu Kalisza w 1914 roku z hotelu pozostały jedynie ściany. Obecnie nie ma śladu po budynku.
    • 0,225 km
    4 min
  • 6.

    OGRÓDEK WARSZAWSKI | Al. Wolności 15

    Ulokowana w bezpośrednim sąsiedztwie teatrów Golińskiego kawiarnia gościła przedstawienia od 1875 do 1937 roku. Mieściła około 200 osób. Niewielka scena pozwalała jedynie na nieskomplikowane prezentacje. Pokazy odbywały się wyłącznie latem. W repertuarze dominowały rewie, formy słowno-muzyczne i kabaretowe oraz monologi estradowe. Znacznie rzadziej gościły tam inscenizacje poważne, które z reguły były działalnością niedochodową. Teatr był dodatkiem do podstawowej działalności kawiarni.
    • 0,031 km
    1 min
  • 7.

    TEATR LETNI I TEATR ZIMOWY NEUMANA GOLIŃSKIEGO | Al. Wolności 17

    Kupiec Neuman Goliński na swojej posesji postawił Teatr Zimowy (1866 lub 1870-1894), w którym mieściło się około 340 osób, następnie zaś obok niego Teatr Letni (1878-1892) na około 300 miejsc. Występował tam m.in. Anastazy Trapszo ze swoją grupą, a także wiele innych zespołów wędrownych oraz liczne lokalne grupy amatorskie. Odbywały się tam również koncerty, pokazy cyrkowe i akrobatyczne oraz projekcje ruchomych obrazów. Oba obiekty miały bardzo skromne wyposażenie i nadawały się jedynie do prezentacji prostych technicznie przedstawień.

    • 0,244 km
    4 min
  • 8.

    TEATR IM. WOJCIECHA BOGUSŁAWSKIEGO | Pl. Bogusławskiego 1

    Pierwszym teatrem, jaki stanął w tym miejscu, był drewniany budynek wzniesiony z inicjatywy Kazimierza Skibińskiego przy współpracy Jakuba Lubiejewskiego (1829). Już w 1835 roku teatr wyremontowano i doposażono z okazji zjazdu monarchów w Kaliszu. Budynek szybko podupadł, ponieważ władze miejskie o niego nie dbały. Spłonął w 1858 roku. Dopiero w 1900 roku, dzięki wstawiennictwu Michaiła Piotrowicza Daragana, wzniesiono gmach dla 506 widzów; miał on bogate zaplecze techniczne i garderoby, wyposażony został również w oświetlenie elektryczne i centralne ogrzewanie. Budynek spłonął w sierpniu 1914 roku. Obecny gmach, projektu Czesława Przybylskiego, wznoszono w latach 1919-1936, w jego konstrukcji widać echa spalonej budowli. Oficjalna inauguracja sceny nastąpiła 15 września 1936 (pokazano Pana Damazego w reż. Iwo Galla). Po II wojnie światowej inauguracja działalności budynku odbyła się 14 grudnia 1946 (Krakowiacy i Górale, reż. zbiorowa).