1.
Rynki średniowiecznych polskich miast były sceną plenerową masowych widowisk religijnych i przedstawień świeckich o mniejszej skali. Rynek w Rzeszowie nie stanowił wyjątku.
Fara pw. śś Feliksa i Adaukta (obecnie kościół św. Wojciecha i św. Stanisława) wzniesiona w 1363 roku, istniała jeszcze zanim nastąpiła formalna lokacja miasta. To kościół regulował rytm widowisk plenerowych, przede wszystkim tych związanych z Wielkanocą: organizował i czuwał nad prawidłowym przebiegiem przedstawień, które miały uprzystępnić wiernym mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa.
Rynki były również miejscami, w których odbywały się jarmarki i targi. W średniowiecznym Rzeszowie, mieście położonym, na szlaku Kraków – Lwów i w pobliżu Rusi Halickiej, kwitł handel w rozmaitych formach. Skupiska kupców i klientów przyciągały średniowiecznych artystów, którzy śpiewali, grali spektakle lalkowe i wykonywali sztuczki kuglarskie.
Początki pracy WDK to 1948 rok, gdy świetlica związkowa w Rzeszowie działalnością edukacyjną i artystyczną zastąpiła regularną działalność innych instytucji. Rok później świetlica stała się Powiatowym Domem Kultury Związków Zawodowych, w ramach którego uruchomiono m.in. Rzeszowski Zespół Pieśni i Tańca (pod kierownictwem artystycznym Bożeny Niżańskiej) i Zespół Tańca Ludowego Bandoska (istniejący do dzisiaj). A w 1952 roku powstał lokalny fenomen artystyczny – Studio Operowe.
Inicjatywa instruktora muzycznego, Alojzego Łazarka, chór amatorski, rozrósł się aż do Studia Operowego przy WDK – a gdy w 1953 roku pomysł poparł dyrektor Józef Wójtowicz, nie było odwrotu od dalszego rozwoju przedsięwzięcia. Po 14 miesiącach prób, licznych konsultacjach i współpracach z artystami operowymi, pokazano premierę „Halki” (20 lutego 1954) z Janiną Maciejewską w tytułowej roli. Przedstawienie w siedzibie i w objeździe zostało zagrane 58 razy.
Studio przygotowało m.in. „Toscę”, „Cud mniemany, czyli Krakowiaków i Górali”, „Królową przedmieścia”, „Sprzedaną narzeczoną”. Zespół pracował w trudnych warunkach, premiery pokazywano w czerwcu, gdy sezon teatralny zamierał. Ostatecznie, po czterech operach, czterech operetkach i dwóch wodewilach Studio Operowe zakończyło działalność w 1966 roku.